
Niu-
Nā ʻano niu kuʻuna Hawaiʻi:
Niu Hiwa a me Niu Lelo
I ka moʻomeheu kahiko Hawaiʻi, ua hoʻokaʻawale ʻia nā ʻano nui ʻelua o ka niu:

Niu Hiwa: Ma ka ʻōlelo kuʻuna, ua wehewehe ʻia he ʻili ʻōmaʻomaʻo ʻeleʻele kona a he ʻiʻo ʻeleʻele paha ka pūpū. Hoʻohana ʻia ia i nā hana kapu a me nā hana hoʻolaʻau lapaʻau, a no ka hoʻomoʻa ʻai hoʻi. ʻO nā wāhine, ma ke ʻano kuʻuna, he kapu ko lākou i ka ʻai ʻana i ka ʻiʻo o ka niu hiwa a i ʻole ka hoʻohana ʻana i kekahi mau ʻāpana o ia niu no nā hana mea hana.

Niu Lelo: Ua wehewehe ʻia he ʻili ʻulaʻula-melemele kona a he pūpū ʻāhinahina-ʻeleʻele (a i ʻole he pūpū melemele). ʻIke ʻia he ʻano niu “lāhui” a maʻamau hoʻi — i hoʻohana ʻia i nā hana o ka lā a me nā mea ʻole kapu. ʻAʻole i hoʻohana ʻia no kekahi mau lāʻau lapaʻau a i ʻole nā hana kapu. Eia naʻe, ua hoʻohana nui ʻia paha nā ʻāpana ʻē aʻe o ke kumu — e like me nā lau a me ke kumu niu — i nā hana like ʻole.